Konfinamendu eta berrogeialdiaren ostean, Vitoria-Gasteizko herritarrak Gobernu eta Osakidetzak ezarritako neurriak eduki dituzte kontutan Herritarren Zientzia Sare barruko (“100&CIA para Vitoria-Gasteiz” proiektu barruan, Fundación Española para la Ciencia y la Tecnología-Ministerio de Ciencia e Innovación) Kontserbazio Programetako laginketekin hasteko helburuarekin.
Aste honetan herritarren zientziaren alderdi sozialari eta ingurumenari buruz egingo dugu, bata bestearekin bat bait dator. Normalean, Herritarren Zientziari buruz diardugunean, herritarrek edozein motako ekintza zientifikoetan partehartzean pentsatzen dugu eta proiektu ezberdinen arrakasta hauen aurkikuntza edo aurrerapen zientifikoetan oinarritzen dugu soilik. Guztiok ezagutzen dugun kasu bat eredutzat ipiniz, Vitoria-Gasteizko Herritarren Zientzia Sarearen arrakasta, sareari esker aurkitutako espezie berriak edo espezieen hedapenaren aurkikuntzak azpimarratuzko genituzke bakarrik.
Hala eta guztiz ere, funtzio soziala eta anbientala Herritarren Zientziaren ardatz negusien artean aurkitzen dira. Momentuan, gizateria bere historia guztian izan duen arazo larrienari aurre egiteko momentua ari zaio iristen, aldaketa klimatikoa eta gizateria eta natura guztia mantentzen duten zerbitzu ekosistemikoen degradazioari aurre egiteko momentua hain zuen. Azken hamarkada hauetan guk geuk egiaztatu ahal izan dugu zer zaila den sartuta gauden sorgin-gurpila atzean uztea. Honen adibidea garbia dira hitzarmen klimatikoek izan duten eraginkortasun falta adibidez, negutegi efektuko gasen izuriaren kopurua murriztea lortu ez izatea. Eta zuk, hau irakurtzean, zure buruari galdezka zaude: eta zer ikusia dauka guzti honek herritarren zientziarekin? Ba guzti honek herritarren zientziaren arlo soziala eta ambientalarekin du zerikuzia, eta nola herritarren zientziak lagundu gaitzakeen natura kontserbatzen. Beste gauza askorekin gertatzen den moduan, natura gehiao ezagutzen duzun heinean, ederragoa eta politagoa iruditzen zaizu eta ondorioz, hura kontserbatzeko eta mantentzeko jarrera areagotzen da modu berean. Beraz, Eguneko Tximeleten Kontserbazion Programan parte hartzen dugunean gure inguruko tximeletei buruz ikasten dugu, haien behar ekologikoak, haien pestizideekiko sentikortasuna, haien sentikortasun anbientala eta beste haika gauza ikasiko ditugu. Jakituria honek, aldi berean, tximeletak eta orokorrean natura mantentzeko behar dugun bultzada ematen digu, gainera ikasitakoari ezker, kontserbazio lanak hobeto eraman ahal izango ditugu aurrera.
Guzti honengatik, herritarren zientzia naturaren kontserbazioan laguntzeko tresna paregabea izan daiteke. Beraz aprobetxatu dezagun Atariak eskaintzen digun aukera eta parte hartu Vitoria-Gasteizko Herritarren Zientzia Sarean.
Gaurko argitalpenean Orchis purpurea izeneko orkidea dugu, damaren orkidea izenaz ezagutua. Argitalpen hau ama guztiei dago zuzendua. Zuen amarekin partekatu dezakezue, zuengatik egunero egiten duen guztia eskertu ahal izateko! Lore eder hau zuretzat, mila esker!
Purpura koloreko orkidea hau, Orkideen Kontserbazio Programako partaideek deskubritu duten bezala, Vitoria-Gasteizko udalerrian gehien ikusten den espezietako bat da. Berau ikustera eta argazkiak ateratzera irten nahi bazarete (jaso gabe), ehundaka dituzue Zabalganako Parkean.
Egun polita pasa!
#herritarrenzientziaVG #100YCIA
Itxura lirain eta ukimen leuneko orkidea hau Epitate zuri izenarekin ezagutzen da eta Vitoria-Gasteizko udalerrian topatu daiteke.
